เกม ‘ฟุตบอลเมเนเจอร์’ ทำไมยอดฮิตนานกว่า 20 ปี

หากในปี ค.ศ. 1987 โฮเวิร์ด เคนดัลล์ ไม่ตัดสินใจลาออกจากตำแหน่งผู้จัดการสโมสรฟุตบอลเอฟเวอร์ตัน หลังพาทีมคว้าแชมป์ดิวิชั่น 1 เดิมของอังกฤษเพื่อไปคุมทีมในลีกฟุตบอลสเปน จนทำให้สโมสรเอฟเวอร์ตันต้องหาผู้จัดการทีมคนใหม่และมีผลงานสุดบู่ หากประวัติศาสตร์จะเป็นอีกทาง สองพี่น้องตระกูลโคลเยอร์ อย่าง พอล และ โอลิเวอร์ สาวกเอฟเวอร์ตันเข้าเส้นคงจะไม่สุมหัวกันสร้างเกมคุมทีมฟุตบอลที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในโลกก็ได้

แต่เพราะประวัติศาสตร์ไม่เป็นเช่นนั้น สองพี่น้องตระกูลโคลเยอร์จึงตัดสินใจสร้างเกมคุมทีมฟุตบอล ที่เนรมิตให้ผู้เล่นเป็นผู้จัดการทีม จัดวางตำแหน่งผู้เล่น แผนการเล่น ซื้อตัวนักเตะ เริ่มแรกนั้นพี่น้องตระกูลโคลเยอร์ไม่พอใจผู้จัดการทีมคนใหม่ของเอฟเวอร์ตันที่มีผลงานย่ำแย่ จนนำไปสู่การคิดว่าเราก็น่าจะวางแผนการเล่นได้ดีกว่าโค้ชคนปัจจุบัน

นั่นทำให้โลกได้รู้จักเกมที่ชื่อว่า “Championship Manager” หรือชื่อย่อ “CM” ที่โด่งดังประสบความสำเร็จเป็นเกมขวัญใจแฟนฟุตบอลเดนตาย หลังจากนั้นเกมผู้จัดการทีมฟุตบอลได้ผ่านร้อนผ่านหนาว จาก 1 แบ่งเป็น 2 มี “Football Manager” หรือ “FM” เพิ่มขึ้นมา จนปัจจุบันหลงเหลือแค่ FM เท่านั้น ระยะเวลาผ่านไปยาวนานหลายสิบปี แต่ความนิยมของเกมก็ยังคงอยู่ไม่เสื่อมคลายสำหรับแฟนพันธุ์แท้ และเมื่อวันที่ 24 พ.ย. ปีที่แล้ว เกมภาคล่าสุด FM2021 ก็ได้วางจำหน่ายไปท่ามกลางการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด

โดยเกม Football Manager มีรูปแบบการเล่นง่าย ๆ คุณทำหน้าที่ผู้จัดการทีม จัดนักเตะ วางแผนการเล่น ซื้อตัว ลงแข่งกับทีมต่าง ๆ ที่มีข้อมูลทันสมัยอัดแน่นด้วยรายละเอียดอิงจากโลกฟุตบอลจริง ๆ ดูง่าย ๆ แบบนี้เหมือนไม่มีอะไร แต่กลับมีฐานแฟน ๆ มากมายหลักล้าน

 

อะไรคือสาเหตุที่ทำให้เกมนี้ฮิตต่อเนื่องนับหลายสิบปี ทีมข่าวเดลินิวส์ได้ไปพูดคุยกับ “กุ้ง” สุยรรยง อติภมิลักษณ์ แอดมินเว็บไซต์ fm-thai.com และเจ้าของเพจเฟซบุ๊ก FM-Thai เพื่อไขคำตอบในเรื่องนี้กัน

“เสน่ห์ของเกมอยู่ตรงที่ความสมจริงของมัน ทั้ง นักเตะ-โค้ช อย่าง กรรมการ เราดูได้ว่าการตัดสินเกมเป็นอย่างไร ลำเอียงตรงไหน ซึ่งรายละเอียดเหล่านี้นี่แหละ ที่ทำให้เกมได้รับความนิยมมาก”

 

• เบื้องหลังการแปลภาษาไทย

สุยรรยง เริ่มเล่นเกมนี่ครั้งแรกสมัยที่ยังชื่อว่า CM2 เพราะเห็นเพื่อน ๆ เล่นกัน ด้วยความสงสัยว่าเกมที่มีแต่ตัวหนังสือกะพริบไปมา มันจะสนุกตรงไหน แต่เมื่อลองเล่นปรากฏว่าติดเกมยาว ไม่ได้ลุกไปไหนเลย เขาเริ่มเล่นสโมสรแมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด ซึ่งยุคเมื่อปี 1997 อุดมไปด้วยนักเตะที่เก่งกาจมากมาย โดย สุยรรยง ที่รับบทเป็นผู้จัดการทีมจะซื้อนักเตะอิตาลีที่ตอนนั้นถือเป็นสุดยอดนักเตะของยุค โดยเฉพาะ โรแบร์โต้ บักโจ้ เทพบุตรเปียทองคำ ยอดนักเตะของอิตาลีจะถูกเซ็นสัญญาซื้อตัวมาเล่นภายใต้การคุมทีมของเขาเสมอ

เมื่อเล่นไปได้สักพัก สุยรรยง เห็นว่าเกมไม่มีภาษาไทย การที่จะต้องเปิดดิกชั่นนารีเพื่อแปลคำศัพท์นั้น ทำให้เขาเกิดความคิดว่าจะทำการแปลตัวเกมเป็นภาษาไทยขึ้นมา เพื่อให้เล่นได้ง่าย เข้าใจและสนุกมากขึ้น นั่นทำให้เขาใช้เวลาตอนเลิกเรียน 4-5 ชั่วโมงมาคอยแปลคำศัพท์จากอังกฤษเป็นไทย โดยใช้ข้อมูลแนวทางจากคนที่เคยลองแปลมาก่อน เขาเริ่มเรียนรู้จากคนที่ไม่มีความรู้เรื่องโปรแกรม จนมาศึกษาและมานั่งแปล

“ความยากคือ เราต้องหาประโยคและคำที่ลงตัวในภาษาไทย บางทีต้องสลับเอาชื่อนักเตะขึ้นก่อนบ้าง ที่สำคัญคือจะพลาดไม่ได้ ถ้าพลาดก็อาจต้องเริ่มทำใหม่ อาศัยที่เราชอบพวกคอมพิวเตอร์อยู่แล้ว จึงมาเรียนรู้เอา ทุก ๆ ปีทางเกมจะมีคำศัพท์ใหม่เพิ่มมาหมื่นบรรทัด ตอนนั้นอันเก่าเราแปลไม่ค่อยทัน มาเจอคำศัพท์ใหม่อีก เหมือนดินพอกหางหมูเลย”

ทุกวันนี้แม้เขาจะไม่ค่อยได้แปลหรือเล่นเกมนี้มากนัก เพราะมีครอบครัวและต้องทำงาน แต่คนแปลศัพท์ในเกมซึ่งมีกันอยู่ 2 คน ถือว่าทำงานหนัก แต่ก็มีคนติดต่อมาช่วยแปลเพิ่ม 4 คน อยู่ระหว่างพิจารณาให้งานไปแปลเพื่อดูว่าจะสามารถทำงานไหวหรือเปล่า?

 

• เสน่ห์เกมกับความสมจริง

คนส่วนใหญ่มักจะคุมทีมใหญ่มีชื่อเสียงระดับโลก มีทีมงานพร้อม แต่กับบางคนอาจจะเลือกไปคุมทีมเล็ก ๆ ไม่เป็นที่รู้จัก ไม่มีทีมงานสนับสนุน เป็นความท้าทายในการพาทีมเล็ก ๆ โนเนมประสบความสำเร็จ ซื้อนักเตะโนเนมมาปั้นแล้วขายเอากำไร สุยรรยง บอกว่าเขาชอบคุมทีม Woking ซึ่งเป็นทีมอยู่นอกลีกอังกฤษ เคยเล่นต่อเนื่องมา 10 ฤดูกาล ปั้นจากทีมนอกลีกมาอยู่ในพรีเมียร์ลีก ซึ่งเป็นลีกสูงสุดของอังกฤษได้ ซึ่งระหว่างเล่นก็ได้เรียนรู้อุปสรรคมากมายกว่าจะคุมทีมมาได้ไกลขนาดนี้

“เกม FM มีวิวัฒนาการ รายละเอียดในแต่ละปีค่อนข้างมาก ยิ่งละเอียดเยอะ ก็ยิ่งสมจริงยิ่งขึ้น มันทำให้เกมได้รับความนิยมมากกว่าเกมอื่น ๆ ในโลกฟุตบอล แต่ก็มีคนกลับไปชอบเกมนี้เวอร์ชั่นเก่า ๆ โดยเฉพาะช่วงเป็น CM3 ฤดูกาล 2001-2002 คนเล่นกันมาก โดยจะมีการอัพเดทตลาดนักเตะปัจจุบันเสมอ เพราะบางคนก็มองว่ามันเล่นง่ายกว่าปัจจุบัน แถมยังประหยัดทรัพยากรในคอมพิวเตอร์อีกด้วย”

ตอนที่ สุยรรยง เริ่มทำเว็บบอร์ดของเกมนี้ แล้วขยับขยายมาทำเพจเฟซบุ๊ก เขายอมรับว่าการที่เกมไม่มีภาษาไทยนั้น ทำให้คนนิยมเล่นเกมนี้น้อยกว่าเกมฟุตบอลประเภท FIFA หรือ PES ที่ให้คนเล่นสวมบทบาทเป็นผู้เล่นแข่งเตะกันจริงจัง อย่างไรก็ดีในประเภทของเกมคุมทีมฟุตบอลให้เราสวมบทผู้จัดการทีมนั้น FM กินขาด

โดยคนที่เข้ามาพูดคุยในโลกออนไลน์ บางคนเป็นคนที่ติดตามแผนการเล่น แกะแผนของผู้จัดการทีมระดับโลก ทั้ง เปป กวาร์ดิโอล่า ผู้จัดการทีมแมนเชสเตอร์ ซิตี้ หรือ เจอร์เก้น คล็อปป์ ยอดผู้จัดการทีมลิเวอร์พูล เขาต้องไปศึกษารูปแบบการเล่น การขึ้นเกม การตั้งเตะฟรีคิกว่าใครทำหน้าที่ เป็นคนที่มีใจรักศึกษาดูเกมจริงจัง โดยในโลกออนไลน์ เขาเคยเจอเด็กอายุ 12 ขวบมาคุย โดยมีองค์ความรู้เรื่องฟุตบอลและเกมที่แน่นมากด้วย

ปัจจุบันนี้ สุยรรยง และทีมงานได้เสนอตัวไปพูดคุยกับกับทางบริษัทเกม FM จนทำให้ประเทศไทยเป็นศูนย์กลางรวบรวมข้อมูลในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มาหลายปีแล้ว ทีมงานของเกมนั้น จะมีทีมวิจัยไปดูฟอร์มการเล่นของนักฟุตบอลทั่วโลก สำรวจสโมสรฟุตบอลจากทุกมุมโลก แล้วนำมาประเมินให้คะแนน ซึ่งความแม่นยำนี้ หลายครั้งทำให้เราได้เห็นดาวรุ่งในเกมนี้ก้าวขึ้นไปเป็นนักเตะระดับโลกอย่างแท้จริง ซึ่งนักเตะระดับโลกหลายคนในปัจจุบัน สมัยยังโนเนมก็กลายเป็นเพชรเม็ดงามที่คนเล่น FM ต่างซื้อตัวมาเล่นให้กับสโมสรตัวเองมาแล้ว แต่ก็มีนักเตะบางคนที่ได้รับการคาดหมายว่าจะเป็นยอดนักเตะระดับโลก แต่สุดท้ายด้วยปัญหาอาการบาดเจ็บ การใช้ชีวิตที่เสเพลมากไป จึงจบลงที่ความล้มเหลวก็มี

สุยรรยง เผยว่า ตัวเขานั้นหวังว่าสักวันหนึ่ง FM จะมีภาษาไทยอย่างเป็นทางการ และมีการนำไทยลีกเข้ามาให้คนเล่นได้ลองคุมทีมอย่างเป็นทางการด้วย เพราะทุกวันนี้เราต้องทำเวอร์ชั่นไทยลีกแยกออกมาแล้วให้คนโหลดไปเล่นกันเอง ที่ผ่านมาทางเจ้าของบริษัทเกม FM มองว่าค่าลิขสิทธิ์ไทยลีกค่อนข้างสูงและต้นทุนการตลาดอาจจะไม่คุ้ม ซึ่งลีกประเทศเพื่อนบ้านไทย ทั้ง มาเลเซีย สิงคโปร์ อินโดนีเซีย ต่างอยู่ในเกมให้ผู้เล่นได้คุมทีมกันหมด นั่นก็เป็นเพราะว่าค่าลิขสิทธิ์ประเทศเหล่านี้ไม่แพง และเป็นลีกที่ดังมาก่อนไทยลีก

“ตรงนี้จึงหวังอยากให้ผู้ใหญ่ในสมาคมฟุตบอลพิจารณาเรื่องนี้ รวมถึงสโมสรในไทยลีกช่วยกันให้การสนับสนุน ทั้งลดค่าลิขสิทธิ์ ทำการตลาดมาก ๆ ซึ่งถ้ามูลค่าการตลาดมันคุ้ม FM อาจพิจารณาก็ได้ ผมมีความหวังมากขึ้น แต่ก็อยากให้มันเป็นจริงโดยไว ก่อนที่จะหมดแรงกันไปเสียก่อน เพราะเราก็ไม่รู้ว่าทีมแปลซึ่งมีอยู่น้อยนิดนี้ จะเลิกทำกันไปตอนไหน”

สุยรรยง เผยว่า FM นั้นเป็นเกมที่ให้ความบันเทิงกับคนเล่น ส่วนสโมสรฟุตบอลนั้นก็ได้มองหานักเตะจากในเกม เพราะมันมีความสมจริง อย่างตอนคุมทีมไทยลีก เราจะดูว่าผู้เล่นต่างชาติรายนี้สนใจจะมาค้าแข้งในไทยไหม ถ้าเขามีแนวโน้มจะมาในเกม ชีวิตจริงเราก็ไปติดต่อกับเอเยนต์ของเขา ซึ่งข้อมูลจากในเกมมันค่อนข้างตรงกับชีวิตจริงอีกด้วย เราอยากให้มีการสนับสนุนการแปลภาษาไทยในเกม เพื่อทำให้ฐานแฟนเกมกว้างมากขึ้น ทุกวันนี้เกมเปิดจินตนาการและสร้างรายได้เป็นอาชีพได้กับคนเล่นเกม ความสมจริงอันเป็นเสน่ห์ของเกมนี้ทำให้คนทั้งโลกนิยมเล่นเกมนี้กันอย่างจริงจังอีกด้วย

ท้ายสุดนี้ ผู้เขียนก็เล่นเกมนี้มาอย่างยาวนาน 20 กว่าปี จึงขอแนะนำว่าหากแฟนฟุตบอลคนไหนหงุดหงิดกับทีมตัวเอง เชิญชวนให้มาเล่นเกมนี้ดู เพื่อดูว่าการคุมทีมของคุณในฐานะผู้จัดการทีมในเกมจะไปไกลกว่าโลกจริง ๆ หรือไม่

อย่ารอช้า… ไปพิสูจน์กันได้โดยพลัน.

ณัฐกมล ไชยสุวรรณ : รายงาน